Skip to main content

Brief Jules Schelvis krijgt plek in het Nationaal Holocaust Museum

18 mei 2022
A. Heuvelman

De tentoonstelling ‘Post uit de Vergetelheid’ volgt de reis van vijf verschillende mensen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Eén van hen is Holocaustoverlevende Jules Schelvis. Zijn bijzondere brief, die hij schreef vanuit een getto Radom in Polen, krijgt binnenkort een plekje in de vaste collectie van het nieuwe Nationaal Holocaust Museum in Amsterdam.

De afgelopen jaren maakte de brief onderdeel uit van de reizende tentoonstelling die tot t/m 30 mei in het provinciehuis van Arnhem te bezichtigen is. De expositie toont de oorlogsgeschiedenis van vijf mensen aan de hand van brieven en dagboeken. Daarnaast staat de tentoonstelling stil bij de vraag: welke betekenis hebben hun verhalen nu? In een paar filmpjes worden bezoekers actuele dillema’s voorgelegd over privacy, communicatie, censuur en vluchten.

Brief van Jules Schelvis
Bijzonder in de expositie is het verhaal van de Holocaustoverlevende Jules Schelvis. Hij groeide op in een politiek bewust gezin en leerde op de Hogere Burgerschool (HBS) voor drukker. Hierin kreeg hij al snel een baan bij drukkerij Lindenbaum in de Jordaan in Amsterdam. Vanwege zijn Joodse afkomst werd hij in 1941 ontslagen. Hij overleefde in totaal zeven concentratiekampen, waaronder Westerbork, Sobibor, en Alter Flugplatz bij kamp Majdanek.

Schelvis overleed in 2016, maar zijn brief die hij verstuurde vanuit de getto Radom in Polen, is nog altijd intact. “Ik denk dat Jules er lang over heeft nagedacht voordat hij zijn woorden koos, omdat je in die tijd elk woord moest afwegen en omdraaien. En hoe zeg je wat je wil vertellen in een totaal ander vocabulaire?’’, vraagt Natascha van Weezel zich af. Zij is schrijfster en documentairemaakster en vertelt in een video samen met de toen nog levende Schelvis, zijn oorlogsgeschiedenis.

Overdacht brief aan Holocaust Museum
Volgende week wordt zijn brief overgedragen aan het Nationaal Holocaust Museum, waar het een vaste locatie krijgt. De tentoonstelling sluit daarmee zijn deuren en de verhalen hiervan zijn op termijn te vinden op het Netwerk van Oorlogsbronnen. Dit platform is interessant voor leerlingen omdat het een startpunt kan zijn voor iedereen die meer wil weten over de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Op de website zijn miljoenen originele foto’s, objecten, brieven, dagboeken en affiches over de oorlog te vinden. Daarnaast kan je ook de geschiedenis van mensen opzoeken die toen leefden.  

Het Nationaal Holocaust Museum hoopt in september 2023 zijn deuren te openen. Het wordt het eerste en enige museum dat de geschiedenis van Jodenvervolging in heel Nederland vertelt. Heeft u nog materiaal wat het museum kan gebruiken zoals een film, geluidsband, foto’s of geschreven herinneringen, stuur het op naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

De tentoonstelling is uitstekend geschikt om met leerlingen te bezoeken. Wilt u hen nog meer verhalen over de oorlog bijbrengen? Breng dan een bezoek aan het provinciehuis in Arnhem. De reizende tentoonstelling is op deze locatie nog tot 30 mei 2022 (voor de laatste keer) te bewonderen.

Deel dit artikel