Films & Documentaires
Er zijn talloze films en documentaires gemaakt over de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. Hierbij een korte lijst met enkele kijktips.
Films 2010-2020
El Fotógrafo de Mauthausen (2018)
Francesc Boix was een Catalaanse fotograaf die tijdens de Spaanse Burgeroorlog aan republikeinse zijde vocht. In gedwongen ballingschap werd hij gevangengenomen en tijdens de Tweede Wereldoorlog naar het concentratiekamp Mauthausen gestuurd. Daar wordt hij toegewezen aan het fotolab, en buiten medeweten van de nazi's wijdt hij zich aan het fotograferen van talloze scènes die de alledaagse verschrikkingen van een verdorven systeem onthullen. Met hulp van enkele andere Spaanse gevangenen riskeert hij zijn eigen leven, om de wereld de gruweldaden van de nazi's in het kamp te laten zien. De foto's die Boix en zijn medegevangenen wisten te redden, waren cruciaal voor het veroordelen van verschillende hoge nazi-officieren tijdens de processen in Neurenberg in 1946. Deze Spaanstalige film is geregisseerd door Mar Targarona.
Denial (2016)
Dit juridische drama is gebaseerd op de historische rechtszaak tussen de Amerikaanse academica Deborah Lipstadt en de Britse auteur David Irving. Hij klaagde Lipstadt aan nadat zij hem een Holocaustontkenner had genoemd. Gedurende de rechtszaak hield Irving vol dat er geen Joden zijn vermoord in de gaskamers van Auschwitz. De rechtszaak bracht onuitwisbaar gezichtsverlies voor Irving en een sterrenstatus voor Lipstadt. Waar Lipstadt sindsdien bekend staat als een gevierd academica, is Irving's status die van een geschiedvervalser en Holocaustontkenner.
Son Of Saul (2015)
Twee dagen uit het leven van Saul Auslander, een Hongaarse gevangene die als lid van het Sonderkommando werkt in een van de crematoria van Auschwitz. Hij raakt ervan overtuigd dat een dood kind zijn eigen zoon is. Hij maakt het zijn missie om een rabbijn te vinden om het lichaam op Joodse manier te begraven.
The Book Thief (2013)
Op basis van de roman uit 2005 van Markus Zusakvertelt dezefilm het verhaal van de jonge Liesel. Zij weet geluk te vinden gedurende de Holocaust door het stelen van boeken en deze voor te lezen aan de Joodse vluchteling die onderduikt bij haar adoptiefouders. Dit bitterzoete verhaal laat de kracht van menselijkheid zien in de meest verschrikkelijke omstandigheden.
Sarah’s Key (2010)
Sarah's Key is een werk van fictie, met zowel een verhaallijn in het verleden en de ander in het heden. Het verleden is 1942, toen de deportatie van de Parijse Joden begon met de razzia bij Vel d’Hiv. Sarah Strazynski weet net voor de razzia haar kleine broertje verstoppen, waarna de terreur van razzia losbarst. De film weet de horror van deze razzia zeer sterk weer te geven. In het heden volgt de film de journaliste Julia, die werkt aan het stuk over deze razzia in Parijs.
La Rafle (2010)
In 1942 zucht Frankrijk onder de Duitse bezetting. De joodse jongen Joseph Weismann woont samen met zijn gezin in Parijs als de Franse politie op 16 juli ineens massaal Joden begint te arresteren.De Franse overheid heeft in overleg met Duitsland namelijk besloten om alle Joden op te pakken. Alleen in Parijs al worden er 13.152 mensen samengedreven in het Vélodrome d’Hiver. De gevangenen leven hier onder onmenselijke omstandigheden, totdat ze worden afgevoerd naar de vernietigingskampen in Oost-Europa. De film is gebaseerd op echte gebeurtenissen en alle personen die in de film voorkomen, hebben echt bestaan. Het is een stille en contemplatieve film over een van de zwartste hoofdstukken uit de Franse geschiedenis. Daarom was er ook zoveel discussie over toen hij in 2010 uitkwam.
Films 2000-2009
Die Welle (2008)
Tijdens een projectweek behandelt de populaire leraar Rainer Wenger het thema ‘autocratie’. De leerlingen zijn niet gemotiveerd en zien de relevantie van het onderwerp niet in:
"Ja, we weten het nu wel. De nazi’s waren stom. Maar vandaag zou een dictatuur in Duitsland niet meer mogelijk zijn. Wij zijn slimmer dan dat".
Uitgedaagd door deze arrogante houding van de leerlingen, besluit Wenger van de projectweek een experiment te maken. Hij zal zijn leerlingen laten voelen hoe het is om te functioneren in een totalitair regime. Allereerst start hij met een rollenspel waarin de klas onderworpen wordt aan een ijzersterke discipline. De leerlingen reageren enthousiast en welwillend en al snel groepeert de klas zich tot een beweging Die Welle, die zich uitbreidt tot buiten de klas en zelfs buiten de school. Sommigen van de leerlingen hebben nu voor het eerst het gevoel ergens bij te horen. Het doet er niet meer toe wie mooier, slimmer of rijker is. Gekleed in dezelfde witte hemden zijn ze ineens allemaal gelijk. Maar hoe meer de leden van Die Welle naar elkaar toetrekken, hoe meer ze ook anderen buitensluiten. Slechts een paar leerlingen komen in opstand, de rest drijft heel gemakkelijk mee met de stroom. Het experiment van Wenger heeft zijn doel niet gemist, maar Wenger verliest controle over zichzelf en over de beweging…
The Boy in the Striped Pajamas (2008)
The Boy in the Striped Pajamas is een fictioneel verhaal gezien door de ogen van de achtjarige Bruno, de zoon van een kampcommandant. Bruno wordt al snel vrienden met een Joods jongetje aan de andere kant van het hek. De film is gebaseerd op de roman van de Ierse schrijver John Boyne. Ondanks dat het fictie is, laat de film de kinderlijke onschuld goed zien, met name in een wereld vol volwassen geweld en strijd.
God on Trial (2008)
De nacht voordat de helft van de gevangenen in één van de sombere blokken van het concentratiekamp van Auschwitz de dood tegemoet gaat, besluiten ze om God voor het gerecht te dagen. In een plaats als Auschwitz, met zo’n diep en absurd lijden, ziet het er immers naar uit dat God ‘contractbreuk’ heeft gepleegd. Het eeuwenoude verbond van God met het Joodse volk lijkt afgelopen. Waarom zou Hij de joden anders zo laten lijden? Hoe kan een Almachtige Goede God toelaten dat zijn geliefde volk gevangen en vermoord wordt? Drie gevangenen worden tot rechters aangesteld, de barak verandert in een rechtszaal, gevangenen getuigen tegen God, of spreken ter zijner verdediging. Argumenten weerklinken uit de geschiedenis, wetenschap, Torah, en uit pijnlijke persoonlijke ervaring. Zijn de gevangenen een offer voor een hoger doel? Lijden ze omwille van zonden? Of is God helemaal geen goede God en heeft Hij de kant van de nazi’s gekozen? Het wordt een bewogen nacht, met vragen, aanklachten en pleidooien om nooit te vergeten…
De geruchten gaan dat dit verhaal een ‘urban legend’ is, de schrijver zelf noemt het ‘historische fictie’, terwijl Elie Wiesel in zijn boek ‘The Trial of God’ beweert dat dit echt heeft plaatsgevonden. Hoe dan ook, deze knappe film die van opzet meer op een toneelstuk lijkt, stelt fundamenteel menselijke vragen, en toont de mens toch zin probeert te zoeken, in het lijden, met de dood die boven het hoofd hangt. Kan men zonder hoop? Sterft de mens mee als God schuldig zou worden bevonden?
Fateless (2007)
In 1944 verlaat de 14-jarige Hongaars-Joodse GyörgyKoves zijn school om zijn familie te zoeken nadat zij zijn gedeporteerd. Niet veel later wordt hij opgepakt en gedeporteerd naar Auschwitz. Door de liegen over zijn leeftijd weet hij de gaskamers te ontlopen, en van de oude gevangene BandiCitrom leert hij hoe te overleven terwijl hij van kamp naar kamp wordt verplaatst.
The Counterfeiters (2007)
Die Fälscher is een Oostenrijkse film die in 2008 de Oscar won voor beste buitenlandse film. Regisseur Stefan Ruzowitzky baseerde zijn film op het waargebeurde verhaal van Adolf Burger uit de Tweede Wereldoorlog. Burger schreef zijn boek, Des Teufels Werkstatt, naar aanleiding van zijn ervaringen met de nazi’s. De nazi’s dwongen concentratiekampgevangenen, met name uit concentratiekamp Sachsenhausen, om valse bankbiljetten te maken van landen waarmee zij in oorlog waren. Deze actie is de geschiedenis ingegaan als operatie Bernhard (Duits: Aktion Bernhard). Omwille van een waarheidsgetrouwe film werkte Burger ook mee aan het scenario van de film.
Sophie Scholl (2005)
München, 1943. Terwijl Hitler een vernietigende oorlog voert in Europa zoekt een jonge groep mensen hun toevlucht tot het passieve verzet, dat ze als enige middel zien om de Nazi’s en hun onmenselijke oorlog te verzwakken. Ze richten Die Weiße Rose op, een verzetsbeweging die voornamelijk uit studenten bestaat en zich richt op de ondergang van het Derde Rijk. Sophie Scholl voegt zich als enig vrouwelijk lid bij de groep; een onschuldig jong meisje dat uitgroeit tot een bevlogen en onbevreesde anti-Nazi. Op 18 februari 1943 worden Sophie en haar broer Hans gearresteerd voor het verspreiden van folders op de universiteit. De daaropvolgende dagen wordt Sophie verhoord door de Gestapo officier Robert Mohr. Het verhoor ontwikkelt zich tot een psychologisch duel: ze liegt en ontkent, ze beraamt plannen, daagt uit en is haar tegenstander bijna te slim af.
Maar uiteindelijk is daar toch de bekentenis en Sophie’s laatste, wanhopige poging om haar broer en de andere leden van Die Weiße Rose te beschermen. Geraakt door Sophie’s buitengewone moed biedt Mohr zijn hulp aan haar aan, maar daarvoor moet ze een hoge prijs betalen: haar idealen verloochenen. Ze weigert het aanbod, waarmee haar lot bezegeld wordt…
Paper Clips (2004)
Withwell is een kleine gemeenschap in de bergen van Tennessee. De inwoners zijn bijna allemaal blank en christelijk. In 1998 begon de directrice van de Withwell Middle School, Linda Hooper, een project om de ogen van haar leerlingen te openen voor de wereld buiten hun geïsoleerde vallei. Assistent-directeur, geschiedenisleerkracht en voetbal-coach David Smith stelde aan Hooper voor om de Holocaust te gebruiken als basis voor hun project over tolerantie. De idee om iets te verzamelen ontstond toen een leerling tijdens één van de lessen vroeg: “Wat is zes miljoen?”. De leerlingen gingen op zoek naar een verzamelobject en ontdekten dat inwoners van Noorwegen – waar de paperclip werd uitgevonden – paperclips droegen tijdens Wereldoorlog II om hun verzet te uiten tegen Nazi-Duitsland. Het project bloeide enkele maanden en de leerlingen verzamelden een honderdduizend paperclips. Tijdens het jaar 1999 daalde tegelijkertijd met de toestroom van paperclips eveneens hun enthousiasme. In april 2001 schreef de Washington Post een artikel over het schoolgebeuren. Dit zorgde voor een heropleving van het project, maar ook voor de idee van een documentaire. De concrete implementatie van deze documentaire gebeurde toen vier overlevenden van de Holocaust uit New York het project planden te bezoeken. Ondertussen kwamen er duizenden brieven en paperclips van over de hele wereld naar Withwell. De scholieren verzamelden een enorme hoeveelheid paperclips, die ze sinds 2001 tentoonstellen in een monument dat werd opgericht ter ere van de slachtoffers van de Holocaust.
m.
The Pianist (2002)
Op basis van zijn autobiografie laat The Pianist het verhaal van Pools-Joodse pianist Władysław Szpilman zien. Szpilman moest zien te overleven in het getto van Warschau gedurende de Tweede Wereldoorlog en regisseur Roman Polanski contrasteert de brutaliteit met klassieke muziek. De film wist meerdere prijzen te winnen, waaronder een Oscar voor AdrienBrody, die de rol van Szpilman op zich nam.
The Grey Zone (2001)
'The Grey Zone’ vertelt het verhaal van Auschwitz’ 12e Sonderkommando – een van de 13 “speciale korpsen” van Joodse gevangenen. Zij kregen te maken met een hartverscheurend moreel dilemma: moeten helpen met het doden van Joden, in ruil voor wat extra maanden om te blijven leven. Vanuit de krochten van Auschwitz, laat de film ons nadenken over hoe ver mensen willen gaan om zelf in leven te willen blijven.
Conspiracy (2001)
Deze film van HBO brengt de Wannsee-conferentie minutieus in beeld. Gedurende de Wannsee-conferentie werd de zogeheten “Eindoplossing voor het Joodse Vraagstuk” besproken. De film, die zich praktisch volledig afspeelt rond een grote dinertafel, heeft onder andere Kenneth Branagh, Stanley Tucci en Colin Firth in de hoofdrollen. Terwijl het verhaal zich ontwikkelt krijgen de deelnemers aan de conferentie door dat hun acties betreffende de Joden in Europa zijn geëvolueerd van deportatie en evacuatie naar annihilatie en uitroeiing. Ondanks dat enkele deelnemers eerst nog de boot afhouden, worden ook zij overtuigd om in te stemmen met het uitmoorden van de Europese Joden.
Divided We Fall (2000)
Divided We Fall is een Tsjechische film geregisseerddoor Jan Hřebejk. De film, genomineerd voor een Oscar, vertelt het verhaal van een kinderloos Duits echtpaar dat een Joodse vriend helpt onderduiken, ondanks alle risico's. De film laat de complexiteit zien van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust, door het combineren van zwarte humor en horror.
Films 1990-1999
The Devil’s Arithmetic (1999)
Hannah Stern is een jong joods meisje dat een rustig bestaan leeft in de Verenigde Staten. Gedurende Pesach verveelt ze zich tijdens de Seidermaaltijd, en klaagt dat ze het gehad heeft met herdenken. Wanneer zij de deur opent voor de profeet Elijah, staat ze plots in het Polen van 1942. Al snel wordt ze gedeporteerd naar een concentratiekamp. Daar moet zij tegen alle kansen in zien te overleven. De film is gebaseerd op een roman van Jane Yolen.
Life is Beautiful (1997)
La Vita è Bella is een Italiaanse klassieker, waarin tragiek en komedie worden gebruikt om de zware realiteit van de Holocaust weer te geven. Roberto Benigni speelt de rol van Guido Orefice, een Joods-Italiaanse boekhandelaar die met zijn grote fantasie tracht zijn zoon te beschermen tegen de verschrikkelijke realiteit in het concentratiekamp. Deze bijzondere mix van komedie en tragiek leverde deze film drie Oscars op.
Schindler’s List (1993)
Deze klassieker laat de kwesties aangaande moraliteit van de nazi-ondernemer Oskar Schindler niet onberoerd. De film wist meerdere prijzen te winnen voor zowel regie als cinematografie. De film gaat over lijden en hoop, de strijd tussen het kwaad van kampcommandant Amon Goeth tegen de emotionele strijd van de hoofdpersoon, die vertolkt wordt door Liam Neeson.
Europa Europa (1990)
Deze film van Agnieszka Holland, is gebaseerd op de autobiografie van Solomon Perel uit 1989, die als Duitse Jood de Holocaust wist te ontlopen door zich voor te doen als een‘Arische’ Duitser. Deze film won in 1992 een Golden Globe voor de beste buitenlandse film.
Films 1950-1989
Escape from Sobibor (1987)
Het vernietigingskamp Sobibor in Polen werd gesloten nadat enkele honderden gevangenen in 1943 wisten te ontsnappen. Rutger Hauer speelt Alexander ‘Sasha’ Pechersky, de joods-Russische luitenant die de ontsnapping leidt.
Sophie’s Choice (1982)
Sophie's Choice gaat over een Poolse immigrante genaamd Sophie die een pension deelt met haar geliefde Nathan en de jonge auteurStingo. Zij kampt met flashbacks en verschrikkelijke herinneringen aan haar tijd in een concentratiekamp en de moeilijke keuzes die ze heeft moeten maken om te overleven.
The Pawnbroker (1964)
Deze film vertelt het verhaal van Joodse pandjesbaas Sol Nazerman, die moest toezien hoe zijn familie werd gemarteld en vermoord in een concentratiekamp. Hierdoor verliest hij alle geloof in de mensheid en leeft hij een bitter en solitair bestaan, murw geslagen door de verschrikkingen uit het verleden. De film is een adaptatie van een boek met dezelfde naam van Edward Lewis Wallant.
The Diary of Anne Frank (1959)
Gebaseerd op het wereldberoemde dagboek van Anne Frank, een Joods meisje dat moest onderduiken in bezet Amsterdam. Het dagboek van Anne werd na de bevrijding uitgegeven door haar vader Otto Frank, die als enige in de familie de Holocaust overleefde. The Diary of Anne Frank laat klip en klaar de hopeloosheid van een onschuldig kind zien gedurende een tijd vol onmenselijkheid en horror in Europa.
Documentaires 2000-2021
Nazi Concentration Camps (1945/2021)
De documentaire Nazi Concentration Camps (onderdeel van de Netflixserie Five Came Back: The Reference Films) is een historisch document op zichzelf geworden.Toen de geallieerde troepen in 1945 Duitsland binnenvielen, kwamen ze verschillende concentratiekampen tegen.Wat ze daar zagen, was zo vreselijk dat ze het op film móésten vastleggen. Op die manier konden ze ervoor zorgen dat de verantwoordelijken gestraft zouden worden en dat de wereld de waarheid te weten kwam.
Alle opnames werden samengevoegd tot een documentaire die na de oorlog onder andere werd gebruikt als bewijsmateriaal, bijvoorbeeld tijdens de Processen van Neurenberg.
De documentaire bestaat volledig uit authentieke beelden en is behoorlijk taaie kost, maar iedereen zou hem eigenlijk moeten zien. Deze film levert namelijk het onomstotelijke bewijs dat deze misdaden echt hebben plaatsgevonden.
Let op: deze documentaire bevat zeer schokkende beelden.
Night Will Fall (2014)
Direct na de oorlog gaf de Britse overheid opdracht om vast te leggen wat het naziregime in de concentratiekampen had gedaan. Ze schakelde daarvoor bekende filmmakers zoals Alfred Hitchcock in, die er indringende documentaires van maakten. "Je ziet de doden en graatmagere mensen die de gruwelen maar ternauwernood hebben overleefd. Een onweerlegbaar bewijs van de Holocaust", zo stellen kenners. Veel materiaal bleef echter op de plank liggen. Night Will Fall bundelt veel van deze beelden en vertelt het verhaal van het maken van deze documentaires.
Let op: deze documentaire bevat zeer schokkende beelden.
The Lady in Number 6: Music Saved My Life (2013)
Deze fantastische film van 38 minuten won de Oscar voor beste korte documentaire in 2014. De hoofdpersoonin de film, Alice werd op 26 november 1903 geboren in een Joodse familie uit een goed milieu en genoot een opvoeding doordrenkt van literatuur en klassieke muziek. In 1943 werden Alice en haar man, hun 6-jarige zoon en haar moeder echter gedeporteerd naar Theresienstadt, door nazipropaganda werd aangeprezen als het model-getto - "De gave van de Führer aan de Joden", met een eigen orkest, theatergroep en zelfs voetbalteams. Gedurende de hele film beschrijft Alice, een concertpianiste, hoe haar optimisme en muziek haar ertoe dwongen de verschrikkingen van de Holocaust te overleven. Alice overleed op 23 februari in Londen op 110-jarige leeftijd, een week voordat de documentaire de Oscar won.
Death Camp Treblinka: survivor stories (2012)
Samuel Willenberg en Kalman Taigman, de laatste twee overlevenden van het vernietigingskamp Treblinka, vertellen over de verschrikkingen die ze tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt en vertellen over hun leven na hun ontsnapping in een gevangenenopstand in 1943. Willenberg zou een held worden van de opstand in Warschau in 1944, terwijl Taigman later als getuige zou worden opgeroepen tijdens het beruchte proces tegen Adolf Eichmann in Jeruzalem.
Nicky’s Family (2011)
In 1939 wist Sir Nicholas Winton op eigen initiatief de levens van 669 Joodse kinderen uit Tsjechoslowakije te redden. Gedurende 50 jaar hield hij zijn heldendaad geheim, zelfs zijn vrouw wist van niets. De waarheid kwam pas naar boven nadat de BBC interviews afnam van verschillende geredde kinderen en een reünie organiseerde met de redder en de geredde kinderen, die elkaar niet eens kenden. De film heeft zowel archiefmateriaal als geacteerde reconstructies met daarbij enkele interviews met de geredde kinderen, Sir Nicholas Winton zelf en Holocaustoverlevende Elie Wiesel.
Constantine’s Sword (2007)
Auteur en voormalig priester James Carroll verkent zijn verleden en confronteert de geschiedenis van geweld in naam van God. Carroll richt zich op het katholieke en protestantse antisemitisme. Hij noemt het kruis het symbool van de lange geschiedenis van christelijk xenofoob geweld tegen Joden en niet-christenen, van de Kruistochten, via de Spaanse Inquisitie en de oprichting van de eerste getto's tot de Holocaust.
Auschwitz: The Nazis and the Final Solution (2005)
Zesdelige documentaireserie van de BBC, die een diepgaande blik op de geschiedenis van Auschwitz geeft, met interviews met voormalige gevangenen, bewakers en reconstructies van historische gebeurtenissen. Van planning tot uitvoering, massamoord, sadistische experimenten en de uiteindelijke bevrijding en berechting van oorlogsmisdadigers: deze serie behandelt alle aspecten van dit beruchte kamp, waar meer dan een miljoen Joden vermoord werden.
Secret Lives: Hidden Children and Their Rescuers During WWII (2002)
Deze documentaire van Aviva Slesin vermijdt de roze bril als het gaan om reddingsacties tijdens de Holocaust. Op basis van interviews met Joodse kinderen die door christenen werden gered, onthult het dat deze overlevenden zelfs decennia na de oorlog gevoelens van wrok en schuld rondliepen. In een aangrijpende scène wordt een overlevende na vele jaren herenigd met zijn redder, en ontdekt de kast waar hij zich maandenlang moest verstoppen.
Documentaires 1950-1999
The Last Days (1998)
Eind 1944, toen de nederlaag al nabij was, besteedden de nazi's nog enorme middelen om meer dan 425.000 Joden te doden of te deporteren tijdens de "zuivering" van Hongarije. Deze documentaire, geproduceerd door Steven Spielberg, richt zich op de benarde situatie van vijf Hongaarse Joden die Auschwitz overleefden. Hoewel deze overlevenden vertellen over de verschrikkingen die ze hebben gezien en doorstaan als gevolg van de nazi's, zijn hun individuele overwinningen een teken van de kracht van hoop en menselijkheid.
left Luggage (1998)
Chaja Silberschmidt, een jonge filosofiestudente, geeft zich helemaal over aan de woelige en vrijgevochten tijd van de jaren '70 die Antwerpen kent. Het contact met haar joodse ouders is doorheen de jaren wat vervaagd, al gaat ze er sporadisch nog langs. Ze voelt zich niet echt thuis bij haar veel te huiselijke moeder en haar onstuimige vader, die het verleden maar niet los kan laten en onvermurwbaar op zoek gaat naar zijn koffers die hij tijdens de oorlog op zijn onderduikadres begraven heeft. Wanneer Chaja .haar job in de keuken van een restaurant opgeeft, gaat ze op zoek naar nieuwe inkomsten. Die vindt ze, op aangeven van haar oude vriend, Yacov Apfelschnitt, bij het Chassidisch Joodse gezin Kalman, die op zoek zijn naar een kinderverzorgster.Chaja is Liberaal Joods opgevoed en kan heel weinig begrip opbrengen voor de eeuwenoude – volgens Chaja wereldvreemde – gebruiken en voorschriften die de Kalmans in het dagelijkse leven onderhouden. Het duurt dan ook niet lang voor het botst met vader Kalman, die als hoofd van het gezin, zijn vrouw en kinderen ogenschijnlijk zonder emoties, maar volgens de regels van de Torah regeert. Chaja staat op het punt om de job te laten voor wat die is, maar laat zich overhalen om te blijven door Simcha, de jongste telg van het gezin. De mysterieuze jongen, die ondanks zijn vijf jaar nog steeds niet praat, steelt meteen het hart van Chaja.
Hoe langer ze bij de Kalmans blijft, hoe sterker de band wordt met Simcha, maar eveneens hoe meer begrip Chaja begint te krijgen voor de levensstijl van de Chassidische joden in Antwerpen. Niet dat Chaja haar eigenwijs en rebels kantje varen laat, maar steeds meer raakt ze in de ban van het gezin en hun traditie. Ondanks alle tegenkantingen – van de pestacties door de anti-joodse conciërge tot de moeilijk te overwinnen stugheid van vader Kalman – brengt de band tussen Simcha en Chaja de kleine jongen zo ver dat hij eindelijk begint te praten. Niets lijkt het geluk nog in de weg te staan, tot het noodlot toeslaat en de familie Kalman gedwongen wordt tot datgene wat voor iedere mens zo moeilijk is: vergeven.
Memory of the Camps (1985)
In 1945 vielen geallieerde troepen Duitsland binnen en bevrijdden de vernietigingskampen die zij daar aantroffen. Ze vonden onuitsprekelijke verschrikkingen die nog steeds het geweten van de wereld achtervolgen. Frontline presenteert de uitzending van een film uit 1945, gemaakt door Britse en Amerikaanse filmploegen die met de troepen de kampen bevrijdden. De film werd gedeeltelijk geregisseerd door Alfred Hitchcock.
Let op: deze documentaire bevat zeer schokkende beelden.
Shoah (1985)
Met een speelduur van negen-en-een-half uur is deze documentaire van Claude Lanzmann een behoorlijk lange zit. Maar deze documentaire is dan ook een van de meest indrukwekkende getuigenissen van de grootste genocide in de wereldgeschiedenis.
De film bestaat voornamelijk uit interviews – met daders, slachtoffers en passieve toeschouwers. Met en zonder verborgen camera’s interviewt de Franse journalist Claude Lanzmann alle betrokkenen, en krijgt zo alle vreselijke details te horen over de vernietigingskampen Treblinka, Auschwitz-Birkenau en het getto van Warschau.
Zo interviewt hij bijvoorbeeld de Poolse machinist die iedere dag de gevangenen naar een wisse dood bracht en zijn schuldgevoel probeert te verdrinken met wodka, de SS-officier die moest overgeven toen hij op zijn eerste werkdag een massagraf zag, tot aan een gevangene van het concentratiekamp die als taak had om de lijken van zijn landgenoten te verbranden.
Lanzmann heeft 11 jaar over de film gedaan en heeft er verschillende prijzen mee gewonnen.
Night And Fog (1956)
Korte documentaire die 10 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog werd gemaakt. De documentaire laat de verlaten kampen van Auschwitz en Majdanek zien terwijl zij ingaat op het bestaan van de gevangenen daar. "Night and Fog" werd gemaakt in samenwerking met scenarioschrijver Jean Cayrol, een overlevende van Mauthausen. Het eerste deel van "Night and Fog" toont overblijfselen van Auschwitz, terwijl de verteller de opkomst van het nazisme beschrijft. De film gaat verder met vergelijkingen van het leven van SS’ers met die van de uitgehongerde gevangenen in de kampen en hun verschrikkelijke omstandigheden. Het laatste deel van de film toont de bevrijding, de ontdekking van de gruwelen van de kampen en de vraag wie er verantwoordelijk voor was.