De tien stappen naar genocide

Dr. Gregory H. Stanton, de president van Genocide Watch, ontwikkelde de zogenaamde 'tien stappen van genocide'. Hij stelde dat genocide een voorspelbaar proces is. Daarnaast stelt Stanton dat het geen linear proces is, maar dat eerdere stappen wel gezet moeten worden om 'verder' te komen in dit sinistere concept. Tijdens elke stap kan genocide nog voorkomen worden. 

Loop met je leerlingen de stappen langs en beantwoord steeds drie vragen:
-Hoe zag je deze stap tijdens de Holocaust?
-Zie je deze stap terug ook in een andere genocide uit de geschiedenis of meer recent? 
-Hoe had de genocide voorkomen kunnen worden in dit stadium? 

De tien stappen of fasen zijn:

Stap 1:
Classificatie – De verschillen tussen mensen worden niet gerespecteerd. Er is een verdeling van 'wij' en 'zij' die kan worden uitgevoerd met behulp van stereotypen, of mensen uitsluiten die als anders worden beschouwd.

Stap 2:
Symbolisatie – Dit is een visuele manifestatie van haat.
Voorbeeld: Joden in nazi-Europa werden gedwongen gele sterren te dragen om te laten zien dat ze ‘anders’ waren.

Stap 3:
Discriminatie – De dominante groep ontzegt burgerrechten of zelfs burgerschap aan geïdentificeerde groepen.
Voorbeeld: De wetten van Neurenberg van 1935 ontnamen Joden hun Duitse staatsburgerschap, maakten het voor hen onwettig om veel beroepen uit te oefenen of met Duitse niet-joden te trouwen.

Stap 4:
Ontmenselijking – Degenen die als 'anders' worden beschouwd, worden behandeld zonder enige vorm van mensenrechten of persoonlijke waardigheid.
Voorbeelden: Tijdens de genocide in Rwanda werden Tutsi's 'kakkerlakken' genoemd; de nazi's noemden Joden ook 'ongedierte'.

Stap 5:
Organisatie – Genocides zijn altijd gepland. Haatregimes leiden vaak degenen op die de vernietiging van een volk uitvoeren.
Voorbeelden: De genocide op de Uyghuren wordt heel systematisch uitgevoerd.

Stap 6:
Polarisatie – Propaganda wordt verspreid om het verschil tussen de 'ingroup' en de 'outgroup' te vergroten.
Voorbeelden: De nazi's gebruikten de krant Der Stürmer om haatberichten over joden te verspreiden en aan te wakkeren. IS stelde dat Jezidi's de duivel zouden aanbidden.

Stap 7:
Voorbereiding – Daders plannen de genocide. Ze gebruiken vaak eufemismen zoals de uitdrukking 'The Endlösung' van de nazi's om hun bedoelingen te verhullen. Ze creëren angst voor de slachtoffergroep en bouwen legers en wapens op.
Voorbeeld: De Wannseeconferentie, waar het plan werd gemaakt om Joden systematisch uit te roeien. 

Stap 8:
Vervolging – Slachtoffers worden geïdentificeerd op grond van hun etniciteit of religie en er worden dodenlijsten opgesteld. Mensen worden soms gescheiden in getto's, gedeporteerd of uitgehongerd en eigendommen worden vaak onteigend.
Voorbeeld: Het getto van Warschau of de razzia's in Amsterdam.

Stap 9:
Uitroeiing – De haatgroep vermoordt hun geïdentificeerde slachtoffers in een opzettelijke en systematische campagne van geweld. Miljoenen levens zijn vernietigd of onherkenbaar veranderd door genocide.
Voorbeeld: De massale uitroeiing van de 'elites' door de Rode Kmer in Cambodja.

Stap 10:
Ontkenning – De daders of latere generaties ontkennen het bestaan ​​van een misdrijf.
Voorbeeld: Holocaustontkenning, waarvan het Iraanse regime misschien wel het beste voorbeeld is.

Download hier de PDF voor meer achtergrondinformatie.