Actueler dan ooit: tentoonstelling over historisch antisemitisme

Arthur Langerman was 2 jaar oud toen de oorlog afliep. Hij werd in 1945 door zijn moeder, die in tegenstelling tot haar man Auschwitz overleefde, opgepikt uit het weeshuis en er werd met geen woord over haar wederwaardigheden gerept en Arthur werd in België een succesvol diamantair.

Toen in 1961 Eichmann door de Mossad werd ontvoerd en in Israel berecht triggerde dat bij hem een enorme interesse in de nazi-periode, door hemzelf omschreven als obsessie. Dat is wel begrijpelijk want hij verzamelde meer dan 7000 antisemitische prenten, posters, kaarten, boeken, sculpturen en ga zo maar door, puur om te kunnen begrijpen wat er gebeurd was en vooral: waarom. De verzameling beslaat de periode van 1886 tot 1945 en is nu tentoongesteld in het Caen-Normandy Memorial Museum in drie afdelingen: tot 1918 - denk aan de Dreyfuss affaire gevolg door de periode van het interbellum en als laatste hoofdstuk komtde nazi-periode van 1933 tot 1945 aan bod. Volgens Langerman kun je veel van het tentoongestelde werk als 'kunst' classificeren. Hij roemt zelfs de creatieve kwaliteiten van bijvoorbeeld de Duitser Rupprecht en de Tsjechoslowaak Relink. Museumdirecteur Stéphane Grimaldi kijkt er, samen met de meerderheid van de historici, anders tegenaan: "Ze hebben geen artistieke waarde, dit is alles wat kunst juist níet is." Steven Baum, redacteur bij de "Journal for the Study of Antisemitism" noemt de collectie een "wegwijzer om te komen tot het begrijpen van haat" - maar geen kunst.

Langermans intentie was om een collectie aan te leggen over iets dat wás, maar sinds hij in 2014 mensen bij een pro-Palestijnse betoging "Dood aan de Joden" hoorde schreeuwen beseft hij dat antisemitisme niet weg is, nooit weggeweest is, maar sterk in opkomst is. "Na de oorlog was het antisemitisme zoals uitgebeeld in mijn collectie taboe. Dat is het nu niet meer. Deze tentoonstelling is actueler dan ooit."

Nadat de collectie deels te zien was in Mechelen en Brussel is ze nu dus volledig te bekijken in de Franse plaats Caen, tot 15 december.

Bronnen: The Guardian, Getty, YouTube, Museum Normandy-Caen