Sobibor-overlevende Jules Schelvis (95) overleden

Nederlands bekendste Sobibor-overlever, Jules Schelvis, is zondag overleden in Amstelveen. Hij werd 95 jaar. Dit laat Stichting Sobibor weten. De stichting, die Schelvis in 1999 oprichtte, zet zich in om de herinnering aan het vernietigingskamp levend te houden.

Schelvis overleefde zeven concentratie- en vernietigingskampen, waaronder – als enige van zijn transport uit Westerbork – Sobibor. In totaal werden 34.313 Nederlanders naar Sobibor afgevoerd om te worden vergast. Schelvis was 1 van de 18 Nederlanders die het vernietigingskamp overleefde.

Vastberaden om de verschrikkingen in het kamp vast te leggen, deed Schelvis na de oorlog onderzoek naar Sobibor. Het door hem verzamelde materiaal (www.sobiborinterviews.nl), waaronder transportlijsten, mondde uit in het wetenschappelijke werk Vernietigingskamp Sobibor, dat in 1993 verscheen. Zijn werk wordt door velen gezien als het standaardwerk over Sobibor. In 2008 ontving hij hiervoor van de Universiteit van Amsterdam een eredoctoraat. Schelvis was lange tijd dé expert op het gebied van Sobibor.

Jules Schelvis was actief bezig om wie het ook maar wilde horen te informeren over de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. Bovendien was hij de drijvende kracht achter het monument Tekens van Westerbork in Hooghalen en trad hij regelmatig op als gastspreker voor studenten, leerlingen en andere toehoorders in binnen- en buitenland. “Hij was onvermoeibaar in het delen van zijn kennis met de wereld over wat gebeurd is in Sobibor”, laat de stichting weten in een speciaal aan hem toegewijd artikel. Bovendien was hij ook Officier in de Orde van Oranje Nassau.

Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid laat weten dat het werk van Jules Schelvis internationaal en maatschappelijk van “onbeschrijfelijk groot” belang is geweest. “Met het overlijden van Jules Schelvis verliest Nederland een menselijk monument in het herinneren, onderzoeken en vertellen van de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog en de vervolging van de joden. De nazi’s hebben geprobeerd hun gruweldaden in Sobibor aan onze herinnering te onttrekken. Zij zijn daar niet in geslaagd en het is tot in de lengte der dagen onze taak om te zorgen dat dit zo blijft. Bij die strijd liep Jules Schelvis altijd voorop,” laat Van Rijn in een reactie weten.

Klik hier om een documentaire (23 min) van Netwerk over het leven van Jules Schelvis te zien.

Klik hier om de getuigenis van Jules Schelvis (130 min) te beluisteren tijdens het Holocaust Memorial Day georganiseerd door de Radboud Universiteit in Nijmegen.